Furor Teutonicus blog | over | volg | teuto | lyme | archief | doneer | todo
🕰️
  ⬩  
✍️ Evert Mouw
  ⬩  
⏱️ 7 min

LED lampen snelwegen dimmen niet

LED straatverlichting

LED lampen zijn minder efficiënt dan zuinige gasontladingslampen die altijd voor straatverlichting gebruikt werden. Het Rijk heeft voor ca. 100 km snelweg LED lampen aangeschaft, die 10% duurder zijn dan traditionele straatlantaarns, maar omdat ze dimbaar zijn zou er toch energie en geld bespaard kunnen worden. Helaas deed de software het niet, en nu de software het wel doet, is die te duur.

Dat is, kort samengevat, de strekking van twee artikelen op pagina 7 van De Stentor van vandaag. De berichten vielen me op, omdat:

  1. Ik eerder over de voordelen van LED verlichting geschreven heb.
  2. Dit weer een voorbeeld is waarbij IT en overheid niet samengaan.

LED verlichting

In de Stentor was ook te lezen dat volgens Menno van Noort, sprekend namens de Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde (NSVV), LED de verlichting van de toekomst is. Maar Menno vertelde er ook bij dat het nog enkele jaren onderzoek vergt voordat LED straatlantaarns de oude gasontladingslampen voorbij streven.

Voor gebruik in de huiskamer is LED verlichting al wel interessant. Zie mijn eerdere artikel over LED verlichting: Lampje uit, lampje aan – van gloeilamp naar LED lamp

IT en overheid; geen ingenieurscultuur

Welke malloot koopt er nu voor honderden kilometers aan dure straatlantaarns terwijl de software nog niet goed functioneert? En nu de software het wel goed doet, is het weer te duur… Als je hardware, zoals straatlantaarns, koopt, zorg er dan voor dat de hardware interfaces goed gedocumenteerd zijn in in de specificaties. Dan kun je desnoods eigen besturingssoftware (laten) ontwikkelen. En natuurlijk moet zulke software bij voorkeur open-source zijn zodat je zelf aanpassingen kunt verrichten, of andere bedrijven kunt inschakelen om die aanpassingen te laten doen.

Ik vind het spijtig dat het nu net Rijkswaterstaat is die dit overkomt. Het ministerie is de laatste tijd juist goed bezig, hoor ik van diverse kanten, en ze proberen ook van alles om de mobiliteit in Nederland goed te houden. Daarvoor verdienen ze een pluim, en dit vervelende incident betekent dus ook niet dat alles wat Rijkswaterstaat doet fout gaat. Ze experimenteren, en dat is goed, want wie nooit nieuwe dingen probeert en dus nooit fouten maakt zal ook nooit vooruitgang boeken. En uiteindelijk waren de nieuwe lampen maar 10% duurder, terwijl, als het gewerkt had, forse besparingen mogelijk waren geweest. Het was dus een rationale gok. Nu gaan ze alsnog besparen omdat de huidige minister de lampen ’s nachts gewoon helemaal uit wil zetten.

Het incident staat niet op zichzelf. We hebben al drama’s rond het Elektronisch Patiëntendossier (EPD), de OV chipkaart, en veel andere (interne) grote IT projecten bij de overheid gezien. In Nederland zijn de alfa’s, gamma’s en financiële mensen de baas — de bèta’s en de ingenieurs mogen het uitvoeren, maar mogen te weinig beslissen over ontwerp en aanschaf. Een voorbeeld is het staatsbedrijf Nationale Spoorwegen, dat vroeger bestuurd werd door ingenieurs, maar nu door slimme bedrijfskundigen. De laatste jaren was het flink vechten met de bladeren en de sneeuw, en ook de nieuwe Fyra had nogal wat “startprobleempjes”. Dat is niet raar als je bedenkt dat de techniek zo goedkoop mogelijk wordt ingekocht voor maximaal financieel bedrijfsresultaat.

Dat maximale financiële resultaat valt op lange termijn nog wel eens tegen. Het consumentenvertrouwen daalt, uitval van treinen kost geld, en reparaties zijn ook niet gratis. Kennelijk zijn dat risico’s die door niet-technisch opgeleide managers graag genomen worden. In Duitsland, waar veel meer een ingenieurscultuur bestaat, draait de industrie momenteel op volle toeren en gaat het beter met de economie dan in Nederland. Op lange termijn een degelijk stuk techniek neerzetten is misschien toch beter voor de samenleving en de economie dan op korte termijn alleen naar het geld kijken.

Willen we dit oplossen, dan zullen hoogopgeleide technisch geschoolde mensen niet alleen op uitvoerende posities, maar ook op managementposities en in de politiek een grotere rol moeten gaan spelen. Daarbij helpt het niet dat veel promovendi in bv. Delft nu uit India afkomstig zijn en weinig binding hebben met de Nederlandse samenleving. Prima jongens vaak, maar waarom doen Hollandse jongens het niet? Beter kun je de vraag stellen: waarom zouden ze het wel doen? Na een lange, zware bètastudie krijgen ze tijdens zo’n promotietraject hetzelfde salaris als promovendi die een alfa- of bètastudie gedaan hebben. Het bedrijfsleven biedt meer. Als de overheid (of een bedrijf) goede mensen in huis wil hebben, dan hangt daar een prijskaartje aan. Op termijn levert dat misschien juist wel geld op, ongeveer zoals in Duitsland.

Reacties

✉ Christiaan op 2013-01-02

Leuk verhaal Evert, maakt het rijden over de a44 nog wat interessanter.

En gedachte die omhoog springt: de ingenieurs lukt het dus ook niet om goede ict te leveren aan de overheid. Ze vervullen de klant-vraag niet. Zit er dan niet ook een stukje verantwoordelijkheid aan die kant? In validatie praktijken rondom de aanschaf van geautomatiseerde productie machines is het in de farmaceutische industrie gewoonlijk dat de gebruiker eerst de User Requirement Specifications op stelt, en de bouwer (allemaal Duitse bedrijven overigens ;-)) niet start vooreerst dit document getekend is door alle stakeholders. En no cure no pay, of slechts de eerste aanbesteding.

Zit het hem bij de overheid niet ook in het gebrek aan degelijke controllers? Met de EMEA en de FDA bijvoorbeeld niet te spotten, hierom is de farma (en ook voeding) zo gebrand op compliance. Tijd voor een europees orgaan dat aanbestedingen onder de loep neemt, liefst met veel duitsers hierin? 😉 Of iets analoog aan de GAMP5 van de ISPE, voor en door bedrijven in de farma industrie?

Weet je of de overheid korting heeft gekregen / de leveranciers milestones hebben gemist door het niet kunnen leveren van een betaalbaar product? Niet om je verder te irriteren, maar (ict) projecten worden ook altijd duurder dan voorzien, simpelweg omdat er voor een bedrijf altijd meer geld valt te verdienen als de eerste fase eenmaal verkocht is?

Was getekend vanuit dit tamelijk prijzige van der Valk hotel,
Christiaan

✉ Evert Mouw op 2013-01-06

Hoi Christiaan,

Hier eindelijk een reactie… vooral vanuit IT perspectief geschreven.

Bij de overheid is vaak onvoldoende expertise aanwezig om zelf de eisen en wensen (requirements) op te stellen, zodat ook dat soms uitbesteed wordt aan de bedrijven die de oplossingen moeten gaan bouwen… go figure!

Wat het extra lastig maakt, is dat zowel de eisen en wensen als de techniek steeds in beweging zijn. De politiek staat immers niet stil, en de IT-wereld ook niet. Alle problemen die we uit de Software Engineering kennen spelen een rol, en bij grote en wat logge clubs spelen die een nog grotere rol. De oplossing, “agile”, werkt niet zo goed in de grote, logge overheidsstructuren.

Compliance en vernieuwing van techniek en organisatie gaan niet altijd goed samen. IT-projecten hebben zowel een technische als een organisatorische component, en waar dat niet zo is wordt techniek vaak foutief als oplossing voor een organisatorisch probleem gezien. Bij farma en voeding werkt het wel omdat de producten niet een verandering van de overheid zelf veroorzaken, en omdat ze relatief gemakkelijk te begrijpen zijn: het geneest je, of je kunt het eten. Wat een IT project precies moet doen is niet altijd duidelijk.

M.a.w., een protocol of organisatie als oplossing is niet iets waar ik erg in geloof, omdat eerst meerdere fundamentele problemen opgelost moeten worden. De overheid moet weten wat het wil en wat kan en hoe je dat als eisen en wensen neer moet leggen. De overheid moet e.e.a. zelf kunnen. Dat bereik je enkel door meer technisch geschoold personeel aan te nemen en die mensen veel inspraak, en liever nog een deel van de leiding te geven. Dus m.i. niet alleen controllers, maar ook de sturing van de overheid zelf moet meer technisch bewustzijn krijgen om een technologische samenleving te kunnen besturen. Eigenlijk stuur ik aan op een cultuuromslag. Ook aardig is het artikel van iemand die ik van de discussiegroep Stupidisme op Faceboek ken:

http://www.mauritsvandekamp.nl/blog/de-verkoopeconomie/

Voor technische projecten buiten de IT, zoals spoorlijnen, wordt het een ander verhaal en zouden de controllers die je voorstelt waarschijnlijk een stuk nuttiger zijn. Immers, daar zijn de wensen duidelijker en is er een betere scheiding mogelijk tussen overheid en uitvoerder.

✉ Jules op 2013-01-08

Het opstellen van goede ‘User Requirement Specifications’ (we noemen ze bij ons over het algemeen gewoon ‘requirements’) en bij de partij die je onder contract hebt ervoor zorgen dat deze juist worden geïnterpreteerd en ingevuld, is stiekem heel erg moeilijk. Wij (mijn organisatie) heeft dit ook moeten leren en inmiddels zijn we er redelijk goed in, maar dat heeft een paar jaar vallen en opstaan gekost. De reden dat deze expertise niet aanwezig was, is dat ons vorige systeem een levensduur van 25 jaar heeft gehad en we in de tussentijd niets hebben hoeven aanschaffen waarmee we ‘out of the box’ niet konden redden (of we bouwden het zelf).


Deze blogpost werd in december 2022 overgezet van WordPress naar een methode gebaseerd op Markdown; het is mogelijk dat hierbij fouten of wijzigingen zijn ontstaan t.o.v. de originele blogpost.