Het eurobedrog

Jean Wanningen schetst in “Het eurobedrog” duidelijk en overtuigend de nadelen van de euro. Hij trapt af met een historisch overzicht van het ontstaan van de Europese samenwerking en de drijfveren achter de vorming van de gemeenschappelijke munt.

Die drijfveren zijn vooral ideologisch en politiek gemotiveerd. De Optica Group, een club prominente economen die door de Europese Commissie gevraagd werden om advies te geven over een gezamenlijke munt, waarschuwden in 1976 al voor de gevolgen zoals we die thans zien. Desondanks besloten politici zoals Helmut Kohl om Europa in een positie te dwingen waarbij convergentie onafwendbaar was, desnoods met bijkomende hoge kosten zoals werkloosheid.

Jean laat geen spaan heel van de discussie-arme, politiek hypercorrecte Nederlandse cultureel-politieke mainstream, inclusief de media. Pagina na pagina worden duidelijke voorbeelden en uitleg gegeven van de nadelen van een euro die niet werkt voor een gemeenschap die niet genoeg gemeenschap is en dat ook niet worden zal. Na een historische uitleg, het tonen van getallen en dergelijke komt hij tot de volgende conclusie:

We hebben gezien, dat de voorspelde financiële chaos in de eurozone daadwerkelijk heeft plaatsgevonden. Binnen tien jaar na introductie zelfs. We hebben gezien, dat het crisismanagement ervan niet heeft geleid tot een oplossing. Zelfs de internationaal erkende specialist in het bestrijden van dergelijke monetaire crises, het Internationale Monetaire Fonds, het IMF, gaf er de brui aan. We hebben gezien, dat dit besluit, de Europese Commissie en de Europese Centrale Bank er niet van weerhielden om gewoon door te gaan met hetzelfde verkeerde beleid. We hebben gezien dat de — op papier — strikt politiek onafhankelijke ECB, haar eigen statuut heeft overschreden door massale opkoop van obligaties om de rente te drukken voor de betreffende landen. (pag. 93)

In zijn boek mis ik helaas wel een duidelijke correlatie met de crisis bij de Amerikaanse banken en een goede behandeling van de voordelen van de euro, al was het maar voor de deelbelanghebbenden zoals multinationals en politici. Zijn schrijftrand is hier en daar misschien wat al te enthousiast; je moet zelf maar zijn goed leesbare boekje lezen om daar een oordeel over te vellen.

Jean is een wetenschapsfilosoof en monetair econoom die al enige tijd een actief blogt en zich zeer kritisch opstelt t.o.v. de euro en de Europese Unie. Hij heeft veel artikelen geplaatst op De Dagelijkse Standaard (DDS) over dit onderwerp onder de naam “trias politica”. Veel van zijn kennis heeft hij opgedaan door een jaar in Brussel te werken voor de EU.

In zijn boek noemt hij als medestander o.a. Harrie Verbon, een hoogleraar economie die ook geregeld op de DDS schreef maar daarmee onlangs gestopt is omdat de DDS volgens hem te gemakkelijk in de laatste anti-Wilders hetze meeging.

Hoe dan ook: het advies is uit de euro. Maar hoe doe je dat? Jean bespreekt een aantal opties, waarbij hij eigenlijk voorbij gaat aan “terug naar de Gulden” en zich eerst richt op de volgende opties:

• De Euro-holiday: prof. Martin Feldstein en prof. Hans-Werner Sinn. Zwakke eurolanden stappen dan tijdelijk uit de eurozone, kunnen met een eigen munt devalueren en herstellen, en later herintreden.
• De Geuro: prof. Roland Vaubel en dr. Thomas Mayer. Zwakke landen gaan een eigen punt moeren, parrallel aan de euro. Dus in die landen zowel de euro als een nationale munt.
• De Guldenmark: prof. Markus Kerber. De euro laten bestaan, maar landen als Duitsland, Nederland, Oostenrijk en Finland starten een eigen sterke munt. In Nederland gepromoot door Bolkestein.
• De Noord-Zuid oplossing: prof. Hans-Olaf Henkel. Er moet een Neuro en een Zeuro komen, dus de euro in twee blokken knippen. In Nederland gepromoot door de ChristenUnie.
• De Matheo Oplossing: André ten Dam. The Matheo Solution (TMS) gaat uit van de Optimal Currency Area Theory en splitst de functies “rekeneenheid” en “betaalmiddel”. De euro blijft betaalmiddel, en dat laat daarmee alle bestaande verdragen intact, maar de prijzen bij de pomp worden in guldens berekend (en dynamisch omgerekend naar euro’s). Volgens Jean is dit een haalbare oplossing.

Jean betoogt aan het einde van zijn boek dat doorgaan met de euro geen verstandige optie is. We moeten ons niet bang laten maken door beleidsmakers die bang zijn voor gezichtsverlies en die in het verleden al grote inschattingsfouten hebben gemaakt — de euro zou in 2010 volledige werkgelegenheid hebben opgebracht… Als het niet anders kan moeten we desnoods helemaal uit de EU.

Vraag is ook wie de belanghebbenden zijn. Politici die doorstromen naar goedbetaalde posities in Brussel lijken samen te werken met multinationals die profiteren van diverse Europese constructies. De middenklasse en het MKB betalen daar wel de rekening voor. Hier in Nederlands zelfs letterlijk, via de belastingverhogingen die middels de transferunie zorgen voor een herkapitalisatie van de zuidelijke lidstaten zodat de export van grote bedrijven ook in stand blijft. De fundamentele noord-zuid verschillen, die Jean sterk benadrukt, kan ik ook terugvinden in bijvoorbeeld onderstaand grafiekje.

Bron: CPB CEP 2010

Landen die niet aan de euro meedoen zijn vaak economisch succesvoller dan landen binnen de eurozone. Voorbeelden zijn Zweden, Denemarken, Noorwegen en Zwitserland. Terwijl de rest van de wereld herstelt van de grote economische crisis, blijft de eurozone doormodderen.

Jean heeft veel te zeggen in zijn korte, vlot geschreven boekje. Ongetwijfeld is het niet het einde van de discussie en is zijn verhaal ook gekleurd, maar het is een welkom ander geluid in het Nederlandse debatklimaat.

Ik wens u morgen het genoegen voor het Europese Parlement te mogen stemmen!

Deze blogpost werd in december 2022 overgezet van WordPress naar een methode gebaseerd op Markdown; het is mogelijk dat hierbij fouten of wijzigingen zijn ontstaan t.o.v. de originele blogpost.